1.) Κατασκευές με έκθεση αυτοψίας πριν το 2011 που κατεδαφίστηκαν πριν το 2011.
Άρθρο 106§4 → Αυθαίρετες κατασκευές πριν από τις 28.7.2011, που έχουν κατεδαφιστεί από τους ιδιοκτήτες και για τις οποίες έχουν βεβαιωθεί πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης στην αρμόδια φορολογική αρχή και δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση για την κατεδάφισή τους ή για τις οποίες έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση για την κατεδάφισή τους, αλλά έχουν ανεγερθεί προ του β.δ. της 9ης.8.1955 και βρίσκονται σε ανταλλάξιμο ακίνητο του Δημοσίου, υπάγονται στις διατάξεις του ν.4495/17 με την καταβολή παραβόλου ποσού πεντακοσίων (500) ευρώ. Για την υπαγωγή υποβάλλεται αίτηση, τεχνική έκθεση μηχανικού και αποδεικτικά στοιχεία για την κατεδάφιση, δεν απαιτούνται πρόσθετα στοιχεία και σχέδια και εφαρμόζεται η διαδικασία διαγραφής ανείσπρακτων βεβαιωθέντων προστίμων, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
Δεν απαιτείται αυτοψία για τη διαπίστωση της κατεδάφισης.
2.) Κατασκευές με έκθεση αυτοψίας πριν το 2011 που κατεδαφίστηκαν μετά το 2011.
- Αν η κατεδάφιση διαπιστώνεται είτε από το τοπικό παρατηρητήριο είτε από αστυνομικό όργανο, την ώρα των εργασιών (επ’ αυτοφώρω), είτε η διαπίστωση κατεδάφισης αυθαιρέτου γίνεται με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, χωρίς προηγούμενη έκδοση έγκρισης εκτέλεσης εργασιών κατεδάφισης → συντάσσεται σχετικό πρακτικό εντός 3 ημερών κατά τις διατάξεις του άρθρο 94§7 και προσκομίζεται εντός διμήνου άδεια νομιμοποίησης που προφανώς θα αφορά την εκ των υστέρων έγκριση εκτέλεσης εργασιών κατεδάφισης. Επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το είκοσι τοις εκατό (20%) του προστίμου ανέγερσης που υπολογίζεται με αναλυτικό για τις εργασίες των καθαιρέσεων που έχουν συντελεστεί (χωρίς πρόστιμο διατήρησης). Η διαπίστωση της κατεδάφισης γίνεται από το τοπικό παρατηρητήριο και εν προκειμένω θα αφορά την επιβεβαίωση της διακοπής των εργασιών παράνομης κατεδάφισης. Η ευεργετική κατ’ εξαίρεση διάταξη του άρθρο 94§3α στην εν προκειμένω περίπτωση δεν μπορεί να εφαρμοσθεί καθώς αποκατάσταση της αυθαίρετης κατεδάφισης δεν γίνεται να επιτευχθεί από τεχνικής άποψης.
- Αν ο ιδιοκτήτης δεν προβεί σε καμία ενέργεια και παρέλθει το δίμηνο από τη διαπίστωση → συντάσσεται νέα έκθεση αυτοψίας και ο υπολογισμός γίνεται με αναλυτικό για τις εργασίες καθαιρέσεων (χωρίς πρόστιμο διατήρησης).
3.) Αυθαίρετες κατασκευές που ανεγέρθηκαν πριν το 2011.
- Αν δεν έχει γίνει διαπίστωση και συντρέχουν οι προϋποθέσεις → Υπαγωγή στο άρθρο 97, αναστολή κατεδάφισης και διατήρηση. Η διαπίστωση του αυθαιρέτου στην πράξη γίνεται από τον ιδιοκτήτη με την υπαγωγή.
- Αν δεν έχει γίνει διαπίστωση και συντρέχουν οι προϋποθέσεις → Υπαγωγή στο άρθρο 106§1α: Στην περίπτωση αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων για τις οποίες μπορεί να εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης, εφόσον καταβληθεί το παράβολο της περίπτωσης ι του άρθρου 99 και εκδοθεί η σχετική οικοδομική άδεια νομιμοποίησης εντός δύο (2) ετών από την καταβολή του, δεν οφείλεται άλλο πρόστιμο. Εγκ.2/31.5.2019: Η διαπίστωση του αυθαιρέτου γίνεται από τον ιδιοκτήτη ενώπιον της «Υπηρεσίας» ενώ μετά την έκδοση της άδειας νομιμοποίησης ακολουθεί σχετικός έλεγχος από ελεγκτή δόμησης. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας, επιπλέον του παραβόλου της περίπτωσης ι του άρθρου 99, θα επιβάλλεται επιπλέον πρόστιμο 20% του προστίμου ανέγερσης και 50% αυτού για διατήρηση.
- Αν δεν έχει γίνει διαπίστωση και συντρέχουν οι προϋποθέσεις → Υπαγωγή στον ν.4495/17 αυθαιρέτων κατασκευών προς κατεδάφιση με καταβολή του παραβόλου της παρ. ι του άρθρου 99 και έκδοση έγκριση εργασιών κατεδάφισης (άρθρο 29§4), εντός έξι (6) μηνών. Η διαπίστωση του αυθαιρέτου γίνεται από τον ιδιοκτήτη με την διοικητική πράξη.
- Αν γίνεται διαπίστωση του αυθαιρέτου από την «Υπηρεσία», μετά το 2011 και δεν έχει παρέλθει ακόμη η δυνατότητα υπαγωγής του άρθρου 102§1 → συντάσσεται έκθεση αυτοψίας κατά το άρθρο 92 και προσκομίζεται είτε άδεια νομιμοποίησης (μετά την παρέλευση της προθεσμίας του άρθρου 102§1, επιπλέον του παραβόλου της περίπτωσης ι του άρθρου 99, θα επιβάλλεται επιπλέον πρόστιμο 20% του προστίμου ανέγερσης και 50% αυτού για διατήρηση) ή υπαγωγή στο άρθρο 97 για αναστολή κατεδάφισης, χωρίς εκπτώσεις και με προσαυξημένο πρόστιμο (20%) κατά το άρθρο 102§4.
- Στην περίπτωση αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων για τις οποίες ΔΕΝ μπορεί να εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης ή για κάποιο λόγο δεν υπαχθούν σε αναστολή κατεδάφισης ενώ έχει γίνει διαπίστωση από την «Υπηρεσία», επιβάλλεται πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης μέχρι την κατεδάφιση που πραγματοποιείται με τη διαδικασία της παραγράφου ΙΙΙ.
4.) Αυθαίρετες κατασκευές που ανεγέρθηκαν μετά το 2011.
Άρθρο 94§7 Για τα κτίσματα που εντοπίζονται είτε από το τοπικό παρατηρητήριο είτε από αστυνομικό όργανο, κατά την ώρα που κατασκευάζονται αυθαίρετα (επ’ αυτοφώρω) και δεν υπάρχει έγκυρη πινακίδα του έργου, καθώς και για τα αυθαίρετα κτίσματα που εντοπίζονται μετά την πάροδο της προθεσμίας του άρθρου 102§1 (προθεσμία υπαγωγής ασχέτως αν τα αυθαίρετα είναι νέα (μετά το 2011) ή παλιά (πριν το 2011) → συντάσσεται, μέσα σε προθεσμία τριών (3) ημερών, πρωτόκολλο κατεδάφισης από το Τοπικό Παρατηρητήριο, το οποίο καταχωρίζεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα των αυθαιρέτων, αποστέλλεται στο Περιφερειακό Παρατηρητήριο και κοινοποιείται στον φερόμενο ως ιδιοκτήτη. Το πρωτόκολλο κατεδάφισης πιστοποιεί την εκτέλεση αυθαιρέτων εργασιών και περιγράφει τις αυθαίρετες προς κατεδάφιση κατασκευές.
- Αν εντός δέκα (10) ημερών ο φερόμενος ιδιοκτήτης δεν προσκομίσει στοιχεία νομιμότητας της κατασκευής ή Υ.Δ. πως θα προσκομίσει εντός διμήνου άδεια νομιμοποίησης, ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 92 με σύνταξη σχετικής έκθεσης αυτοψίας και επιβολή προστίμου ανέγερσης και διατήρησης έως τη συντέλεση της κατεδάφισης από το παρατηρητήριο. Ειδικότερα ο διευθυντής του αρμόδιου Περιφερειακού Παρατηρητηρίου συντάσσει πρακτικό κατεδάφισης και το αυθαίρετο κατεδαφίζεται με τη διαδικασία του άρθρου 94§7β. Οι δαπάνες σε κάθε περίπτωση είναι του ιδιοκτήτη Εγκ.2/31.5.2019. Το αυθαίρετο κατεδαφίζεται και συντάσσεται σχετικό πρακτικό στο οποίο αναφέρονται και οι διαστάσεις του κτίσματος που κατεδαφίστηκε.
- Άρθρο 94§3β Αν ο ιδιοκτήτης προβεί σε νομιμοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών και προσκομίσει σχετική άδεια εντός διμήνου, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το είκοσι τοις εκατό (20%) του προστίμου ανέγερσης της έκθεσης αυτοψίας (αν έχει συνταχθεί νωρίτερα) και πρόστιμο διατήρησης από τη διαπίστωση του αυθαιρέτου έως την ημερομηνία έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Επί του εδαφίου β της παρ.3 επισημαίνεται ότι στην περίπτωση έκδοσης άδειας νομιμοποίησης, εφ’ όσον τα πρόστιμα είναι βεβαιωμένα στη Δ.Ο.Υ. (προφανώς εννοεί εφόσον έχει συνταχθεί έκθεση αυτοψίας), το οφειλόμενο ποσό (20%) υπολογίζεται επί του προστίμου ανέγερσης της έκθεσης αυτοψίας. Στην περίπτωση που δεν έχει γίνει διαπίστωση του αυθαιρέτου και ο ιδιοκτήτης αυτοβούλως προβαίνει στη νομιμοποίησή του, το οφειλόμενο ποσό (20%) υπολογίζεται επί του προστίμου ανέγερσης της παρ.2α του παρόντος άρθρου (γίνεται χωρίς έκθεση αυτοψίας με πράξη υπολογισμού χρηματικού καταλόγου). Για την εφαρμογή του παρόντος, ο υπολογισμός του προστίμου διατήρησης αντιστοιχεί στο 50% του διαμορφωθέντος κατά τα ανωτέρω προστίμου ανέγερσης Εγκ.2/31.5.2019.
- Αν νωρίτερα ο ιδιοκτήτης έχει προσκομίσει Υ.Δ. σχετικά με έκδοση άδειας νομιμοποίησης εντός διμήνου από τον εντοπισμό του αυθαιρέτου (επ’ αυτοφώρω) και για οποιοδήποτε λόγο παρέλθει το δίμηνο και δεν έχει συντελεστεί η κατεδάφιση ή η προσκόμιση άδειας νομιμοποίησης, ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 92, με σύνταξη σχετικής έκθεσης αυτοψίας και επιβολή του προστίμου ανέγερσης και διατήρησης έως τη συντέλεση της κατεδάφισης από το παρατηρητήριο με τη διαδικασία του άρθρου 94§7β.
- Άρθρο 94§3α Κατ’ εξαίρεση αν ο ιδιοκτήτης, με υπεύθυνη δήλωση στο Τοπικό Παρατηρητήριο, ενημερώσει ότι θα προβεί αυτοβούλως στην κατεδάφιση – αποκατάσταση της αυθαιρεσίας εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από τη λήψη γνώσης της έκθεσης αυτοψίας, το Τοπικό Παρατηρητήριο ενημερώνει το Περιφερειακό Παρατηρητήριο προκειμένου να ορίσει ελεγκτή δόμησης για τη διαπίστωση της κατεδάφισης – αποκατάστασης της αυθαιρεσίας και επιβάλλεται πρόστιμο πεντακοσίων (500) ευρώ. Εξαιρούνται πρόχειρες ή προσωρινές κατασκευές, καθώς και λυόμενες κατασκευές, ως αυτές ορίζονται στις παραγράφους 75, 74 και 45 αντίστοιχα του άρθρου 2 του ν.4067/2012, για τις οποίες η διαδικασία οικειοθελούς κατεδάφισης/απομάκρυνσης εφαρμόζεται μόνο μία φορά στο ίδιο ακίνητο. Σε περίπτωση υποτροπής επιβάλλονται κανονικά τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης.
Μέχρι τη λειτουργία των παρατηρητηρίων, η διαπίστωση της εκτέλεσης της κατεδάφισης διενεργείται από ελεγκτή δόμησης.
Τελευταία ενημέρωση 08/02/2023 από @nzerman
